فکور در آینه رسانه ها

 

جهان صنعت نیوز – ایران با داشتن مزایایی همچون نیروی انسانی متخصص، دانش فنی، منابع گاز ارزان و دسترسی به آب‌های آزاد بین‌المللی، قابلیت‌های زیادی در توسعه زنجیره فولاد دارد. این کشور که هم‌اکنون در رتبه دهم تجارت فولاد جهان قرار دارد، با افزایش تولید و توسعه صادرات می‌تواند به رتبه هفتم جهان برسد. با این حال، چالش‌هایی مانند ناترازی انرژی و محدودیت‌های زیرساختی ممکن است روند پیشرفت این صنعت را مختل کند.
ظرفیت‌های ایران در توسعه زنجیره فولاد
ایران با برخورداری از مزایای بی‌نظیری مانند نیروی انسانی ماهر، تکنولوژی بومی، منابع گاز ارزان و پتانسیل بالای انرژی‌های تجدیدپذیر، یکی از کشورهایی است که توانایی چشمگیری در تولید فولاد دارد. این کشور، با در اختیار داشتن ۶۰ درصد از تولید فولاد منطقه، یکی از بازیگران مهم در صنعت فولاد خاورمیانه است و کارشناسان معتقدند که ایران با تکیه بر این مزایا می‌تواند نقش‌آفرینی خود در منطقه را افزایش دهد.

پیشرفت در تولید و صادرات فولاد
ایران در حال حاضر در رتبه دهم تجارت فولاد جهان قرار دارد و با افزایش تولید ۶ میلیون تن می‌تواند به رتبه هفتم ارتقا یابد. این صنعت با ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم و تأمین نیازهای زیرساختی کشور، نقش مهمی در تولید ناخالص داخلی (GDP) ایفا می‌کند. طبق آمارها، سهم صنعت فولاد در GDP کشور می‌تواند با افزایش تولید و تجارت، از ۴ درصد به ۱۰ درصد برسد، که به گفته کارشناسان، رقم قابل توجهی در اقتصاد ملی خواهد بود.

چالش‌های ناترازی انرژی و زیرساخت‌ها
با وجود تمام این مزایا، یکی از چالش‌های اصلی صنعت فولاد ایران، ناترازی انرژی است. با نزدیک شدن به فصل سرما، محدودیت‌های انرژی در کشور مجدداً فعال می‌شود که این امر می‌تواند به کاهش تولید فولاد منجر شود. کاهش عرضه گاز و برق برای صنایع فولادی از مهم‌ترین دغدغه‌های فعالان این حوزه است و کارشناسان معتقدند که این محدودیت‌ها می‌تواند به ضرر تولید داخلی و کاهش صادرات منجر شود. رفع این ناترازی، نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت و اصلاح زیرساخت‌هاست تا صنعت فولاد بتواند به جایگاه شایسته خود در اقتصاد کشور دست یابد.

فرصت‌های بین‌المللی و نقش فولاد سبز
از سوی دیگر، افزایش تقاضا برای فولاد سبز و ضرورت کاهش کربن، فرصت‌هایی را برای ایران در این حوزه فراهم کرده است. پیش‌بینی می‌شود که منطقه منا (MENA) تا سال ۲۰۵۰ به یکی از قطب‌های تولید آهن اسفنجی سبز تبدیل شود و ایران می‌تواند با سرمایه‌گذاری در این بخش و توسعه تکنولوژی‌های نوین، سهم خود از بازار جهانی را افزایش دهد. به گفته محمدوحید شیخ‌زاده، مدیرعامل شرکت مهندسی فکور صنعت تهران، تولید فولادهای سبز با ارزش‌افزوده بالا، نه تنها به تحقق اقتصاد غیرنفتی کمک می‌کند بلکه ارزش صادراتی این محصولات را نیز به شدت افزایش می‌دهد.

راهکارهای پیشنهادی برای توسعه صنعت فولاد
برای تحقق اهداف توسعه‌ای در صنعت فولاد، باید حاکمیت، سیاست‌گذاران و بخش خصوصی همکاری و هماهنگی کاملی داشته باشند. برنامه‌ریزی بلندمدت برای رفع ناترازی انرژی، توسعه زیرساخت‌های مرتبط با فولاد، و توجه به تکنولوژی‌های جدید مانند استفاده از هیدروژن برای تولید فولاد سبز، از جمله راهکارهایی است که می‌تواند این صنعت را به جایگاه مطلوب برساند. به علاوه، تثبیت قوانین صادراتی و توسعه سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر در مناطق جنوبی کشور می‌تواند به بهبود وضعیت تولید و صادرات فولاد کمک کند.

محمدوحید شیخ‌زاده، مدیرعامل شرکت مهندسی فکور صنعت تهران در یازدهمین کنفرانس بین‌المللی استیل پرایس به ضرورت‌های توسعه زنجیره فولاد پرداخت و به فرصت‌های منطقه‌ای و جهانی در این زمینه اشاره کرد.

او کمبود 100‌میلیون تنی آهن اسفنجی (DRI) تا سال 2031 را به عنوان یک چالش و فرصت جهانی مطرح کرد و افزود: با پیش‌بینی تولید جهانی 200میلیون تن DRI و نیاز جهانی 300‌میلیون تن تا سال 2031، منطقه منا (MENA) می‌تواند به قطب تولید آهن اسفنجی سبز تبدیل شود. پیش‌بینی می‌شود تا سال 2050، سهم منطقه منا از تجارت جهانی آهن اسفنجی به 50درصد برسد.

شیخ‌زاده با اشاره به افزایش تقاضای فولاد در کشورهای همجوار، به ویژه افزایش ظرفیت فولاد خام در هند، گفت: ظرفیت فولاد خام کشور هند در سال 2022‌، 134میلیون تن بوده و هدف‌گذاری آنها برای سال 2030، 300‌میلیون تن است. در ادامه نیز ترکیه سال گذشته 10‌میلیون تن ورق فولادی وارد کرده و این نشان‌دهنده افزایش نیاز ترکیه به واردات محصولات فولادی است.

وی با تاکید بر مزایای ایران در توسعه زنجیره فولاد از جمله دانش فنی و تکنولوژی بومی شده، نیروی انسانی زبده در مهندسی، اجرا و بهره‌برداری، منابع گاز ارزان و پتانسیل بالای انرژی‌های تجدیدپذیر و همینطور دسترسی به آب‌های آزاد بین‌المللی به الزامات توسعه این صنعت پرداخت.

شیخ‌زاده با بیان اینکه ایران می‌تواند نقش‌آفرینی و اثرگذاری خود در منطقه را توسعه دهد، گفت: ما در حال حاضر در رتبه دهم تجارت فولاد در جهان قرار داریم که با افزایش تولید 6‌میلیون تن می‌توانیم به رتبه هفتم جهان ارتقا یابیم. او همچنین با اشاره به اینکه ایران هم‌اکنون 60درصد از تولید فولاد منطقه را در اختیار دارد، مطرح کرد: ما با سهم 20‌درصدی از تجارت فولاد منطقه می‌توانیم به یکی از بازیگران اصلی و اثرگذار در منطقه تبدیل شویم.

مدیرعامل شرکت مهندسی فکورصنعت تهران در رابطه با سهم صنعت فولاد در GDPکشور گفت: این صنعت با ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم، تامین نیازهای زیرساختی و صنعتی کشور و همچنین صادرات محصولات فولادی، یکی از بخش‌های کلیدی در اقتصاد ایران محسوب می‌شود و ما با افزایش تجارت فولاد می‌توانیم سهم صنعت فولاد در GDP کشور را از حدود 4 به 10درصد برسانیم. شیخ‌زاده با تاکید بر اینکه ایران باید به سمت کاهش کربن و تولید فولادهای سبز پیش برود، گفت: در سال 2024 حجم بازار carbon credit در دنیا حدود 700‌میلیارد دلار بوده است که پیش‌بینی می‌شود تا سال 2030 به 5000‌میلیارد دلار برسد.

وی افزود: رویه‌های کاهش کربن در اروپا و رشد تقاضا برای فولاد سبز، زمینه‌ساز فرصت برای تولیدکنندگان منطقه منا خواهد بود و طراحی کارخانه‌های جدید این منطقه مبتنی بر قابلیت استفاده از هیدروژن است. او با اشاره به برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری کشورهای منطقه برای افزایش تولید فولادهای سبز‌ گفت: عمان 3میلیارد دلار برای راه‌اندازی یک کارخانه فولادسبز 5میلیون تنی در منطقه Dugm سرمایه‌گذاری کرده و عربستان نیز تا سال 2030، حدود 260میلیارد دلار در پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر که بخشی از آن به تولید هیدروژن سبز برای صنایع سنگین مانند فولاد اختصاص دارد، سرمایه‌گذاری خواهد کرد.

شیخ‌زاده با تاکید بر اینکه اقتصاد غیرنفتی با توسعه استراتژی‌های صادراتی و تولید فولادهای با ارزش‌افزوده محقق می‌شود، گفت: افزایش دوبرابری ارزش صادرات فولاد میانی و محصولات فولادی در جهت تحقق اقتصاد غیرنفتی خواهد بود. مدیرعامل فکور صنعت بر اهمیت توسعه زیرساخت‌های فولادی به عنوان یکی از عوامل پیشران رشد اقتصادی تاکید کرد و خواستار تثبیت قوانین مرتبط با صادرات و توسعه مبتنی بر تکنولوژی‌های نوین و انرژی‌های تجدیدپذیر در مناطق جنوبی کشور شد.

حل برخی مشکلات در صنعت فولاد
در ادامه وجیه‌الله جعفری، معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت بیان کرد: در صنعت فولاد توانستیم بعضی موضوعات و ناترازی‌ها را حل کنیم. وی افزود: اینکه امروز فولاد چه وضعیتی دارد و چه وضعیتی پیدا خواهد کرد قابل توجه است؛ ۵۵میلیون تن تولید فولاد پیش‌بینی شده بود که در حال حاضر به این موضوع نزدیک شدیم.

معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت اضافه کرد: چالش‌هایی از قبیل زیرساخت‌ها، کمبود انرژی از جمله برق و گاز و حمل‌و‌نقل وجود دارد که در آینده زنجیره را با نگرانی‌ها و دغدغه‌هایی روبه‌رو خواهد کرد. باید تلاش کنیم با برنامه‌ریزی این موانع را به حداقل برسانیم. وی ادامه داد: برای حل موانع و پیشرفت بخش فولاد کشور باید حاکمیت، سیاستگذار، مجری و کسانی که در این حوزه نقشی دارند، تعریف یکسانی از فضا داشته باشند و با هماهنگی یکدیگر پیش بروند. وی گفت: طرح جامع فولاد باید عملیاتی شود در این راستا، ستاد فولاد کمک کند تا از ابعاد مختلف هماهنگی‌های لازم اتقاق بیفتد و بتوانیم طرح را اجرایی کنیم تا برای فعالان این صنعت دغدغه‌ای وجود نداشته باشد.

جعفری بیان کرد: بخش معدن و صنایع معدنی کشور، نقش بسیار مهمی در اقتصاد کشور داشته و حتی رهبر معظم انقلاب نیز روی این بخش تاکید ویژه‌ای داشتند و رشد ۱۳‌درصدی در این بخش در برنامه هفتم توسعه دیده شده است که برای تحقق آن نیازمند یک برنامه مدون و راهبردی هستیم.

وی افزود: شورای راهبردی با همکاری وزارت صمت تشکیل شده است. سند راهبردی بخش معدن کشور با همکاری معاونت معدنی وزارت صمت، سازمان ایمیدرو و سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور در حال تدوین است و ۱۷‌راهبرد اصلی و ۷۰پروژه دارد؛ اکتشاف، استخراج، بهره‌برداری، سرمایه‌گذاری، هوشمندسازی معادن و تحول دیجیتال برخی از راهبرد‌های این سند است.

جعفری گفت: امروز نظام مسائل صنعت فولاد تغییر کرده و جنس چالش‌ها عوض شده است. حدود ۳میلیارد تن دخیره سنگ‌آهن داریم که در زنجیره فولاد در حال مصرف است اما اکتشافات بعدی باید انجام شود. حال این سوال مطرح است که آیا اطلاعات زنجیره کامل است؟ بنابراین بحث مواد اولیه و نبود اطلاعات شفاف یکی از چالش‌های اصلی این بخش است که باید به آن توجه کرد.‌

معاون وزیر صمت گفت: مرکز داده‌های علوم زمین در حدود ۳۰‌سال پیش اعتباری گرفت که متاسفانه با اتفاقات ساختاری به حاشیه رفت اما امروزه احیا شده که شورای هماهنگی این مرکز با ریاست وزیر صمت است. فعالیت این مرکز شروع شده و امیدواریم اطلاعات این مرکز تا پایان سال خصوصا بحث اکتشاف که نیاز به یک برنامه اجرایی دارد به پایان برسد.وی توضیح داد: نبود گفتمان مشترک در بخش معدن و صنایع معدنی یکی دیگر از چالش‌های موجود است و با دیدگاه‌های مختلف هر فردی خروجی خودش را می‌دهد بنابراین ایجاد گفتمان مشترک جزو برنامه‌هایی بود که در دستور کار قرار گرفت و از وزارت صمت ایجاد شد تا بتوانیم این چالش‌ها را با گفتمان به حداقل برسانیم.

وی در ادامه به چالش‌های این بخش اعم از کمبود ماشین‌آلات و تخصیص ارز اشاره کرد و افزود: حدود ۴‌درصد دسترسی به زمین داریم که باید وسعت دسترسی و فرصت برای فعالیت در محدوده‌های جدید را در دستور کار قرار دادیم. در بخش نیروی انسانی متخصص، کمتر توانستیم موضوع آموزش و ارتقا دانش را بالا ببریم، همچنین فناوری و نوآوری و فاصله گرفتن از آن جزو برنامه‌های وزارت صمت است. وی گفت: با توجه به فضای موجود، سیاست‌های پایین دستی لکوموتیو حرکت ما در زنجیره‌های بعدی است و باید با تقویت بازار مصرف داخل این بخش را تقویت کنیم. وی گفت: تقویت بخش‌های مختلف در صنعت فولاد باعث تقویت و توسعه فولاد کشور خواهد شد که در نهایت منجر به تحقق برنامه هفتم توسعه خواهد شد.

حال ناخوش زنجیره فولاد
مسعود رازفر گفت: رشد مجوزها در اثر نتایج صادرات در دهه گذشته به صورت نامتقارن افزایش یافت که لازم است در این خصوص راهکارهای لازم عملیاتی شود بنابراین اگر به صادرات توجه داشته باشیم می‌توان حضور موثری در بازارهای جهانی داشته باشیم. وی افزود: حال زنجیره فولاد خوب نیست و بحث‌های بازارهای جهانی، حامل‌های انرژی و مسائل دیگر همیشه وجود داشته است که در این مواقع گردهمایی صاحب‌نظران این صنعت قطعا می‌تواند راهگشا باشد.

رازفر به اهمیت صادرات اشاره کرد و گفت: حضور مداوم در بازارهای جهانی یکی از مسائلی است که به ما کمک بسیاری در صنعت فولاد خواهد کرد.وی بیان کرد: رفع ناترازی زنجیره با تولید و صادرات، برنامه‌ای انجام شدنی است بنابراین با برنامه‌ریزی بلندمدت برای صادرات می‌توان رویکردی برای رفع ناترازی و افزایش سهم در GDP کشور و افزایش ارزآوری ایجاد کرد. رازفر اضافه کرد: برای کنترل مجوزهای صادر شده اگر برنامه مدون برای صادرات داشته باشیم قطعا می‌توانیم این موضوع را مدیریت کنیم.

دلهره فولادی‌ها از آغاز فصل سرد
عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران گفت: در پی محدودیت‌های انرژی از جمله گاز در زمستان صنعت فولاد کاهش تولید را تجربه خواهد کرد.
بهادر احرامیان با اشاره به نزدیکی به فصل سرما و آغاز محدودیت‌های انرژی برای صنعتگران همچون سال‌های گذشته، به کاهش تولید در پی قطعی‌های گاز در شش ماهه دوم سال گفت: در هفته گذشته ابلاغیه‌ای تحت عنوان کاهش مصرف و صرفه‌جویی برای برخی شرکت‌های فولادی ارسال شده است.وی درخصوص زمانبندی این محدودیت‌ها اضافه کرد: زمان مشخصی برای این امر وجود ندارد و بستگی به شرایط دما دارد اما فعلا نامه درخواست کاهش مصرف را دریافت کردیم.

عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با تاکید بر کاهش تولید همانند شش‌ماه ابتدایی سال خاطرنشان ساخت: واضح است که با قطع شدن گاز میزان تولید فولادی‌ها نیر کاهش می‌یابد. به هرحال هنوز در نیمه اول مهرماه سال هستیم و این موضوع اگر در این روزها آغاز شود، فشار زیادی را بر تولیدات وارد خواهد کرد.

احرامیان مدت زمان قطعی گاز را وابسته به وضعیت دمای هوا دانست و گفت: نمی‌توان تعیین کرد که این قطعی تا چه زمانی ادامه خواهد داشت چراکه همه این مسائل مربوط به روند کاهش و افزایش دما بستگی دارد و ممکن است وضعیت موجود ادامه پیدا کند و این اصلا علامت خوبی نیست، به هرحال اگر این روند دنباله‌دار باشد باید انتظار قطعی گاز تا اسفند‌ماه داشته باشیم.

معدن۲۴- پروژه بهبود کیفیت و افزایش ظرفیت خط ۴ تولید کنسانتره گل گهر، آماده سازی شده و به زودی با حضور «عباس علی‌آبادی» وزیر صنعت، معدن و تجارت به بهره برداری می رسد.
به گزارش معدن۲۴، این مهم و همه مراحل طراحى، مهندسى و ساخت آن توسط شرکت فکورصنعت تهران به انجام رسیده است.

هم اکنون با این اصلاحات ظرفیت از ۲ میلیون تن در سال به ۲.۵ میلیون تن، کیفیت از عیار ۶۴ به عیار بالاتر از ۶۹ درصد و عدد بلین کنسانتره به ۱۹۰۰ رسیده که در حال حاضر بالاترین کیفیت محصول کنسانتره در کل کشور است و اثر بسیار مهمى در کیفیت گندله و احیاءپذیرى اهن اسفنجى دارد.

 

معدن۲۴:محمد وحید شیخ‌زاده، مدیرعامل شرکت فکور صنعت تهران در مراسم افتتاحیه «دومین رویداد جامع معدن و صنایع معدنی» تصریح کرد: سه استراتژی برای کاهش میزان انتشار کربن در زنجیره تولید فولاد در نظر گرفته شده که در سه گام، میزان انتشار را تا ۱۵، ۶۰ و ۱۰۰ درصد کاهش می‌دهند و این میزان از ۲ تن کربن به ازای هر تن فولاد، به حذف کامل انتشار کربن می‌رسد.  

کارآفرینان، مدیران و کارشناسان حوزه‌های معدن، صنایع معدنیو فولادی، صبح یکشنبه ۳۰ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ در محل هتل المپیک تهران حاضر شدند تا رویداد جامعی را رقم بزنند که از سه بخش «چهاردهمین همایش و نمایشگاه چشم‌انداز صنعت فولاد و سنگ آهن ایران»، «ششمین همایش و نمایشگاه چشم‌انداز صنایع فلزات غیرآهنی ایران» و «سومین همایش و نمایشگاه معدن کاری دیجیتال» تشکیل شده بود. این رویداد در روز اول با ۹ سخنرانی آغاز شد، با افتتاح نمایشگاه ادامه پیدا کرد و حسن ختامش میزگردی با موضوع فرصت‌ها و تهدیدهای معدن و صنایع معدنی بود.

 وحید شیخ‌زاده، مدیرعامل شرکت مهندسی فکور صنعت تهران، در سخنرانی مراسم افتتاحیه با عنوان «آخرین تحولات تکنولوژی معادن و صنایع معدنی در ایران و جهان» به بیان وجوه فعالیت‌های بین‌المللی در این حوزه پرداخت. او همچنین ارتباط عالم سیاست و اقتصاد و تحولاتی مانند تصمیم اروپا برای کاهش وابستگی به فولاد چین و فولاد روسیه را برای مخاطبان تشریح کرد. توصیف زنجیره ارزش فولاد و بیان وضعیت کشورهای منطقه و موقعیت استراتژیک فعلی از جمله فرازهای مختلف صحبت‌های مهندس وحید شیخ‌زاده بود. او در بخش دیگری از سخنرانی‌اشنیز به موضوع فولاد و نقش انرژی‌های نو در زنجیره فولاد پرداخت و ضمن نمایش توضیحاتی به صورت اینفوگرافیک، راهکارها و راهبردهای پیش رو را تبیین کرد.

 

چشم‌انداز زنجیره فولاد در دنیا
به روایت مدیرعامل شرکت مهندسی فکور صنعت تهران، زنجیره فولاد در دنیا به سه بخش اساسی تقسیم می‌شود که عبارتند از:مواد اولیه (Raw Material)، آهن‌سازی (Iron Making) که شامل کنسانتره، گندله و احیای مستقیم است و بخش فولادسازی (Steel Making) که شامل ذوب و نورد می‌شود.

وحید شیخ‌زاده در ادامه به تبیین چشم‌انداز زنجیره فولاد در منطقه منا پرداخت و تصریح کرد: «در دنیا حدود ۸۰۰ میلیارد تن ذخیره زمین‌شناسی سنگ آهن وجود دارد که از این میزان ۲۳۰ میلیارد تن آهن است و فقط ۲۰۰ میلیارد تن آن ارزش اقتصادی اکتشاف دارند. ۷۵ درصد این ذخایر در کشورهای چین، برزیل، روسیه و هند وجود دارد.»

در نقشه‌ای که مدیرعامل شرکت مهندسی فکورصنعت تهران به مخاطبان ارائه داد، آمار قابل توجهی وجود داشت و در آن ذخایر عمده و تولیدات سنگ آهن در جهان به این ترتیب اعلام شده بود: استرالیا (ذخایر: ۵۸ میلیارد تن، تولید: ۸۸۰ میلیون تن در سال )، برزیل (ذخایر: ۳۴ میلیارد تن، تولید: ۴۱۰ میلیون تن در سال)، روسیه (ذخایر: ۲۹ میلیارد تن، تولید: ۹۰ میلیون تن در سال)، چین (ذخایر: ۲۰ میلیارد تن، تولید: ۳۸۰ میلیون تن در سال)، هند (ذخایر: ۶ میلیارد تن، تولید: ۲۹۰ میلیون تن در سال)، و کانادا (ذخایر: ۶ میلیارد تن، تولید: ۵۸ میلیون تن در سال) و ایران (ذخایر: ۳ میلیارد تن، تولید: ۷۷ میلیون تن در سال).

به گفته محمد وحید شیخ‌زاده، عمده ذخایر استرالیا سنگ آهن (۹۵ درصد) هماتیتی پرعیار است لذا فقط دانه‌بندی و صادر می‌کنند. بنابراین در استرالیا دانش فناوری معدنی پایین است ولی دانش معدن‌کاوی در آن کشور بسیار بالاست. به عکس، در برزیل، ذخایر ۹۰ درصد مگنتیتی پرعیار (عیار ۵۸ به بالا) است.به همین دلیل در برزیل به عیار ۵۸، «باطله» می‌گویند!

آن طور که شیخ‌زاده در «دومین رویداد جامع معدن و صنایع معدنی» بیان کرد، سنگ آهن هماتیتی استرالیا مناسب نیازهای تولید آهن اسفنجی نیست. هند، کشوری است که ذخایرش از عیار متوسط خوبی برخوردار است، حدودا ۸۰ میلیون تن در سال در منطقه منا ظرفیت آهن اسفنجی داریم و ۶۰ میلیون تن در سال آهن اسفنجی تولید می‌شود.

 

 مسیر رشد از کوره بلند به سمت قوس الکتریکی
او به چشم‌انداز فولادسازی منطقه و جهان هم اشاره کرد و افزود: «تا سال ۲۰۳۰، ۳۲۹ پروژه به ظرفیت ۵۵۵ میلیون تن تعریف شده که 60 میلیون تن از این میزان تا سال ۲۰۲۶ قطعا و ۱۰۶ میلیون تن احتمالاً زیاد به بهره‌برداری می‌رسد.»
به گفته شیخ‌زاده، ۹۸ پروژه به ظرفیت ۹۳ میلیون تن در خاورمیانه تعریف شده است. کشور هند هم خیز بلندی برداشته و با اجرای برنامه افزایش ظرفیت فولاد خام سعی دارد از ظرفیت فعلی فولاد خام این کشور که ۱۳۴ میلیون تن در سال است به ظرفیت ۳۰۰ میلیون تن در سال برسد و رشد سالانه ۹ درصد را در تولید فولاد طی ۱۰ سال تجربه کند. به همین دلیل هم ۱۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری برای کاهش کربن را در برنامه دارد.  

او همچنین تصریح کرد: «انتقال تکنولوژی کوره بلند (BOF) به سمت قوس الکتریکی (EAF) در دنیا مورد توجه است. حدوداً 200 میلیون تن پروژه‌های تعریف شده بر اساس نیازهاست. برآوردها نشان می‌دهد که روش قوس الکتریکی از ۳۰ درصد در سال ۲۰۲۱ به ۴۸ تا سال ۲۰۵۰ خواهد رسید و در حالی که در سال ۲۰۲۱، ۷۰ درصد از آمار به کوره بلند اختصاص داشت، این آمار در سال ۲۰۵۰ به ۵۲ درصد خواهد رسید.»

 

 مسیر کاهش انتشار کربن از ۲ تن به صفر!
به روایت محمد وحید شیخ‌زاده، استراتژی‌هایی که در حال حاضر مورد استفاده قرار گرفته‌اند، به این گونه توصیف می‌شوند: در گام اول که بازده عملیاتی نام دارد و به اصلاح ترکیب قراضه با سنگ معدنی با کیفیت بالا می‌پردازد، تا ۱۵ درصد کاهش تولید کربن وجود داشته است. در گام دوم با به‌کارگیری تکنولوژی‌های جدید شامل پلنت آهن اسفنجی (DRI)، سوخت کم‌کربن در کوره بلند (BF) و استفاده از فناوری جذب و ذخیره دی‌اکسیدکربن (CCS)، میزان کاهش کربن ۱۵ تا ۶۰ درصد است. همچنین در گام سوم (حلقه DRI+H2) کاهش ۶۰ تا ۱۰۰ درصدی کربن اتفاق می‌افتد.

آنطور که شیخ‌زاده در خصوص تغییر ساختار هزینه تولید، بیان کرد، میزان تولید کربن به ازای هر تن فولاد به روش کوره بلند (BF-BOF) به عنوان روش استاندارد، حدود ۲ تن است اما  حرکت در مسیر افزایش قیمت انرژی و رسیدن به مرحله کاهش صد درصدی کربن منتشر شده در زنجیره تولید فولاد یک الزام است.

مدیرعامل شرکت مهندسی فکور صنعت تهران، سپس به تشریح تغییر ساختار هزینه در صنعت فولاد پرداخت و بیان کرد: «در روش کوره بلند (BF-BOF) هزینه کربن در سال ۲۰۲۰، ۶۰ دلار بر تن بود. پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۳۰ این هزینه به ۲۱۵ میلیارد دلار بر تن برسد.  همچنین طبق پیش‌بینی‌ها هزینه محصول نهایی در این روش  که در سال ۲۰۲۰، ۲۱۸ دلار بر تن بوده، در سال ۲۰۳۰ به ۳۷۸ دلار بر تن می‌رسد. در حالی که در روش کوره قوس الکتریکی (NG DRI-EAF ) هزینه کربن که در سال ۲۰۲۰ به میزان ۲۷ دلار بر تن بوده در سال ۲۰۵۰ به ۴۸ دلار بر تن می‌رسد و هزینه محصول نهایی نیز از ۷۴۹ دلار بر تن در سال ۲۰۲۰ به ۴۹۱ دلار بر تن در سال ۲۰۵۰ خواهد رسید.»

او همچنین بیان کرد: «اما در روش استفاده از هیدروژن برای تولید فولاد (H2 DRI-EAF)، هزینه کربن از ۶ دلار در سال ۲۰۲۰ به ۴۸ دلار در سال ۲۰۵۰ خواهد رسید و هزینه محصول نهایی در این روش از ۷۴۹ دلار در سال ۲۰۲۰ به ۴۹۱ دلار در سال ۲۰۵۰ کاهش پیدا خواهد کرد. باید توجه داشت که قیمت هیدروژن در سال ۲۰۲۳ حدود ۴.۵ دلار به ازای هر کیلوگرم بوده است که پیش بینی می‌شود این رقم در سال ۲۰۵۰ به ۲.۵ دلار کاهش پیدا کند. بنابراین هر چه قدر سریع‌تر به این نقطه نزدیک شویم، مزیت انرژی‌های نو را مشاهده خواهیم کرد.»

«جانمایی استراتژیک سه حلقه زنجیره ارزش فولاد در جهان» عنوان بخش بعدی سخنرانی مهندس شیخ‌زاده بود. یکی از نکات بیان‌شده در این بخش این بود که برزیل و استرالیا متریال را تامین می‌کنند و صادرات محور هستند. کشورهایی مثل هند، اروپا، خاورمیانه و چین فولادسازی را انجام می‌دهند و خاورمیانه هاب فولادسازی است.

 

خیز کشورها برای تولید بیشتر آهن اسفنجی
به روایت او، تولید جهانی آهن اسفنجی (DRI) در حال حاضر ۱۳۵ میلیون تن است و نسبت به ۱۰ سال پیش دو برابر شده است. یعنی ضریب عملکرد حدود ۷۰ درصد است. پیش بینی ها تولید جهانی آهن اسفنجی را ۲۰۰ میلیون تن نشان می‌دهد. نیاز آهن اسفنجی بر اساس فولاد سبز ۳۰۰ میلیون تن است. پس اینجا یک گپ ۱۰۰ میلیون تنی آهن اسفنجی در دنیا داریم. در منطقه منا (MENA) و خاورمیانه ۶۵ میلیون تن پروژه تعریف شده است.طبق جدولی که در این بخش نشان داده شد، هند با تولید ۴۹.۳ میلیون تن ، ایران با تولید ۳۳.۴ میلیون تن، روسیه با تولید ۷.۷۸ میلیون تن، در سال مصر و عربستان سعودی، پنج کشور اول دنیا در تولید آهن اسفنجی هستند.

محمد وحید شیخ زاده درباره جذابیت حلقه آهن اسفنجی، به شش مورد اشاره کرد که عبارتند از: تغییر تکنولوژی فولادسازی به EAF، ضرورت کاهش کربن، تجارت آهن اسفنجی از ۴۰ میلیون تن به ۱۱۰ میلیون تن در سال ۲۰۳۱، تجربه بالای تولید آهن اسفنجی در منطقه، انرژی ارزان و موقعیت جغرافیایی و دسترسی به آب‌های آزاد.

 

ایران در حوزه‌های تولید آهن و فولاد، مزیت نسبی دارد
شیخ زاده در ادامه سخنرانی با نشان دادن نقشه منطقه و روایت رقابت کشورها در تولید آهن اسفنجی  به توصیف وضعیت فولادسازی منطقه پرداخت و گفت: «شاید باور نکنید که امارات یک برنامه ۳۲ میلیون تنی دارد که الان ۶.۵ میلیون تن را با PRIMETALS قرارداد امضا کرده است که هم شامل آهن اسفنجی است و هم گندله‌سازی. مصر برای تولید ۱۲ میلیون تن در حال مذاکره است. عربستان سعودی برای احداث ۱۳ میلیون تن ظرفیت جدید تولید آهن اسفنجی سرمایه‌گذاری کرده است. در کشور خودمان نزدیک ۵ میلیون تن توسط شرکت مهندسی فکور صنعت تهران انجام شده و جمعاً 13 میلیون تن پروژه در حال اجراست که ۱.۷ میلیون تن به بهره برداری رسیده. سال آینده نیز ۶.۵ میلیون تن بهره‌برداری شده و بقیه، دو سال دیگر به بهره‌برداری خواهد رسید.»

بر اساس سخنان محمد وحید شیخ‌زاده، در ذیل عنوان «سرمایه‌گذاری غول‌های فولادی در پلنت‌های فولادسازی و نورد منطقه» می‌بینیم که در ایران حدود ۵ میلیون تن پلنت آهن اسفنجی توسط شرکت فکور صنعت تهران در حال انجام است. عمان ۵ میلیون تن آهن اسفنجی را با تکنولوژی ESP در همکاری با شرکت پریمتالز (PRIMETALS) و جیندال (Jindal Group) در دست انجام دارد، مصر در همکاری با شرکت دانیلی (DANIELI) مذاکرات برای پلنت ۱۲ میلیون تن آهن اسفنجی را انجام داده است و مجموعا حجم بالایی حدود ۳۴ میلیون تن در حال اجرا، مذاکره یا تعریف پروژه برای پلنت آهن اسفنجی در منطقه وجود دارد.

او تاکید کرد: «کشور ما مزیت نسبی در بحث آهن‌سازی و فولادسازی دارد. در حوزه آهن سازی، کنسانتره، گندله و احیا کشور ما جزو ۵ کشور اول دنیا در داشتن این تکنولوژی است.دانش فنی و تکنولوژی بومی‌شده، نیروی انسانی زبده در حوزه‌های مهندسی، اجرا و بهره‌برداری، گاز ارزان، دسترسی به آب‌های بین‌المللی و پتانسیل بالای انرژی‌های تجدیدپذیر، همه الز جمله مزیت‌های رقابتی ایران در آهن‌سازی محسوب می‌شوند.»

 

بین‌المللی فکر و عمل کنید!
نتیجه‌گیری راهبردی، عنوان آخرین بخش صحبت‌های مهندس محمد وحید شیخ‌زاده بود. به روایت او، می‌بایست آهن‌سازی و تولید آهن اسفنجی را در جدار آبی کشور به خصوص منطقه مکران توسعه بدهیم و نگذاریم که در هاب منطقه این بیزنس از دستمان خارج شود. همچنین باید اجرای پلنت‌های فولادی را با تکنولوژی بالا و مصرف انرژی پایین (مثل تکنولوژی ESP که ۳۰درصد مصرف انرژی‌اش پایین‌تر است و تکنولوژی HYFORکه از سنگ آهن لایه بندی شده مستقیما آهن اسفنجی تولید می‌کند) را انجام دهیم. نکته بعدی تمرکز بر تولیدات صادرات محور است.

او در این بخش افزود: «مشکل فرهنگی در کشور ما این است که شرکت‌های بزرگ پروژه‌‍‌ها را رقیب خودشان تلقی می‌کنند. چون بخشی نگاه می‌کنند و تصور می کنند اگر فلان پروژه تولید شود،بازار ایران دیگر جا ندارد! در حالی که باید بین‌المللی فکر کنند وحتی با واردات کنسانتره به جدار آبی و تبدیل آن به ورق، به صادرات برسند. همچنین استفاده از ترکیب گاز طبیعی، هیدروژن و انرژی‌های نو در زنجیره تولید فولاد می‌تواند به عنوان یکی از راهکارها دیده شود.»

او صحبت‌هایش را رو به متخصصان این حوزه این گونه به پایان برد: «با توجه به این که کارخانجات فعال در زنجیره فولاد در ایران ۲ ماه در سال گاز ندارند و دو ماه در سال هم برق ندارند. باید تریدآف و ارزیابی کنند ببینند که آیا استفاده از انرژی‌های نو در فولادسازی و تولید آهن اسفنجی مقرون به صرفه است یا خیر؟! مثلاً استفاده ۱۰۰درصدی از هیدروژن و تاسیس نیروگاه خورشیدی از جمله این راهکارها محسوب می‌شوند.»

در نیم‌روز ابتدایی دومین رویداد جامع معدن و صنایع معدنی، همچنین دکتر علیرضا بختیاری (مدیرمسئول گروه رسانه‌ای دنیای اقتصاد)، دکتر محمود سریع‌القلم (استاد دانشگاه شهید بهشتی)، دکتر سورنا ستاری (استاد دانشگاه صنعتی شریف و معاونت پیشین علمی و فناوری ریاست جمهوری)، مهندس احسان انصاری (مدیرعامل شرکت تامین و انتقال آب خلیج فارس)، دکتر کیوان جعفری تهرانی (کارشناس ارشد صنعت فولاد و سنگ آهن)، مهندس محمود عزیزاللهی (مدیرعامل شرکت همکاران سیستم)، دکتر بهرام شکوری (رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق ایران و رئیس انجمن مس ایران) به سخنرانی پرداختند.

 

در جاده سنگلاخ باید بنز را کنار بگذارید، تراکتور سوار شوید
در نیم روز دوم رویداد هم میزگرد تخصصی فرصت‌ها و تهدیدهای معدن و صنایع معدنی با صحبت‌های مهندس محمد وحید شیخ زاده و جمعی از متخصصین برگزار شد.
مدیرعامل شرکت فکور صنعت تهران در این نشست تصریح کرد: «ما در آستانه یک جهش توسعه‌ای در حوزه فولاد قرار داریم. اما بخش‌های دیگر پا‌به‌پای صنعت فولاد پیش نیامده‌اند. فولادسازها هیچ راهی ندارند جز این که همه زیرساخت‌های لازم را خودشان برای خودشان تامین کنند»
به روایت شیخ‌زاده، فولادسازان باید خودتامین و جامع فکر کنند،جاده بسازند، برق را تامین کنند و خودشان نیازهای صنعت خودشان را پاسخ بدهند. واقعیت هم این است که فولادسازی در کشورهای دیگر هم همینطور است.
او افزود: «فولادسازان باید بر طرح‌های نوآورانه و توسعه منطقه‌ای تمرکز کنند. مثلاً سنگان را داریم که کنسانتره و گندله دارد. معتقدم در همین منطقه باید آهن اسفنجی و ورق فولاد ایجاد شود. چون هزینه انتقال گندله به بندرعباس یا مکران با هزینه انتقال کنسانتره از برزیل برابری می‌کند!»
به گفته شیخ‌زاده، باید صادرات‌محور فکر کنیم و نیاز بازارهای منطقه را بشناسیم. اگر بر توسعه عرضی تمرکز کنیم و ظرفیت را بالا ببریم اما محدودیت‌ها و سیاست‌های کشور را در نظر نگیریم، نمی‌توانیم گلیممان را از آب بیرون بکشیم!
«پس وقتی جاده سنگلاخ است، باید بنز را کنار بگذاریم و تراکتور سوار شویم. قدم اول، شناسایی فرصت‌هاست و سپس باید به صورت هدف‌دار، منابع بنگاه‌ها را برای توسعه در نظر بگیریم.»
در ادامه این پنل به موضوعات «نقش بخش خصوصی و اقتصاد رقابتی در توسعه پایدار»، «تصمیمات کلان، استراتژی‌ها، توسعه و بهره‌‎وری»، «ارتباط تولیدکنندگان و دولت»، «تامین مواد اولیه»، انرژی، توسعه و تکنولوژی، اهمیت صادرات در محصولات معدن و صنایع معدنی، نیز پرداخته شد و مهندس موذن‌زاده، نیز مهندس حسام مقدمعلی، مهندس مهدی بهرامی، مهندس سید عباس حسینی، معندس محمد ابکا و مهندس مهرداد اکبریان سخنرانی‌هایی انجام دادند. «دومین رویداد جامع جامع معدن و صنایع معدنی» تا ۳ خردادماه ادامه دارد.

به گزارش سرویس صنعت جهان صنعت نیوز؛ محمدوحید شیخ‌زاده، مدیرعامل گروه مهندسی صنعتی فکور صنعت در رویداد معدن و صنایع معدنی به تحلیل شرایط بازارهای جهانی و مهم‌ترین موضوعات پیشروی این صنعت پرداخت.
مهندس شیخ‌زاده در ابتدا بیان کرد: زنجیره فولاد در دنیا به سه بخش اساسی تقسیم‌ شده است. بخش Raw Material یا همان مواد اولیه، بخش Iron Making که شامل کنسانتره، گندله و احیای مستقیم است و در نهایت بخش Steel Making که شامل ذوب و نورد می‌شود. دنیا حدود ۸۰۰ میلیارد تن ذخیره سنگ آهن دارد که از این میزان ۲۳۰ میلیارد تن محتوای آهن و تنها ۲۰۰ میلیارد تن آن ارزش اقتصادی اکتشاف دارد. از سوی دیگر، ۷۵ درصد این ذخایر در کشورهای چین، برزیل، روسیه و هند قرار دارد.

وی ادامه داد: البته باید توجه داشت که میزان تولید هم نکته‌ای مهمی است که باید به آن توجه داشت؛ به عنوان مثال استرالیا ۸۸۰ میلیون تن تولید سنگ آهن دارد اما عمده ذخایر این کشور هماتیتی پر عیار (۹۵ درصد) است؛ به بیان دیگر این کشور فقط دانه‌بندی و صادر می‌کند. بنابراین دانش فرآوری معدنی استرالیا به شدت پایین است اما دانش معدن‌کاری بالایی دارد. کمااینکه سنگ آهن هماتیتی استرالیا فعلا با تکنولوژی‌های امروز مناسب آهن اسفنجی نیست. در نقطه مقابل ذخایر کشور برزیل مگنتیتی پر عیار (۹۰ درصد) است. در خصوص ایران نیز از عیار متوسط خوبی (۴۵ درصد) برخوردار هستیم. حدود ۸۰ میلیون تن ظرفیت آهن اسفنجی داریم و ۶۰ میلیون تن آهن اسفنجی تولید می‌شود.

چشم انداز فولادسازی
مدیرعامل گروه مهندسی صنعتی فکور صنعت در خصوص چشم انداز فولادسازی منطقه و جهان بیان کرد: تا سال ۲۰۳۰، ۳۲۹ پروژه به ظرفیت ۵۵۵ تن در سال درنظر گرفته شده است که ۶۰ میلیون تن از این میزان تا سال ۲۰۲۶ قطعا و ۱۰۶ میلیون تن هم به احتمال زیاد به بهره‌برداری می‌رسد. در منطقه خاورمیانه نیز ۹۸ پروژه به ظرفیت ۹۳ میلیون تن تعریف شده‌است. کشور هند نیز خیز بلندی برداشته‌اند تا از ۱۳۴ میلیون تن به ۳۰۰ میلیون تن برسند.
وی ادامه داد: نکته دیگر انتقال تکنولوژی کوره بلند به سمت قوس الکتریکی در دنیا است. برآوردها نشان می‌دهد که روش قوس الکتریکی از ۳۰ درصد در سال ۲۰۲۱ به ۴۸ درصد اعم از قراضه آهن و آهن اسفنجی تا سال ۲۰۵۰ خواهد رسید.
مهندس شیخ زاده در خصوص تغییر ساختار هزینه تولید بیان کرد: میزان تولید کربن به ازای هر تن فولاد به روش BF-BOF حدود ۲ تن  است اما در روش NG DRI-EAF میزان تولید کربن به یک تن کاهش پیدا می‌کند. همچنین هزینه کربن در روش BF-BOF در سال ۲۰۲۰ به ازای هر تن ۶۰ دلار بوده است، پیش بینی می‌شود این هزینه در سال ۲۰۳۰ به ۲۱۵ دلار و در سال ۲۰۵۰ به ۵۰۶ دلار برسد. هزینه محصول نهایی به ازای هر تن نیز در این روش از ۲۱۸ دلار در سال ۲۰۲۰ به ۶۸۲ دلار در سال ۲۰۵۰ خواهد رسید. در روش NG DRI-EAF هزینه کربن در سال ۲۰۲۰ برابر با ۲۷ دلار بوده که این رقم در سال ۲۰۵۰ برابر با ۲۲۵ دلار می‌شود؛ هزینه تولید محصول نهایی نیز در این روش از ۳۲۹ دلار در سال ۲۰۲۰ به ۵۷۴ دلار در سال ۲۰۵۰ افزایش پیدا می‌کند.
وی ادامه داد: اما در روش استفاده از هیدروژن (H۲ DRI-EAF) هزینه کربن از ۶ دلار در سال ۲۰۲۰ به ۴۸ دلار در سال ۲۰۵۰ خواهد رسید و هزینه محصول نهایی در این روش از ۷۴۹ دلار در سال ۲۰۲۰ به ۴۹۱ دلار در سال ۲۰۵۰ کاهش پیدا خواهد کرد. باید توجه داشت که قیمت هیدروژن در سال ۲۰۲۳ حدود ۴.۵ دلار به ازای هر کیلوگرم بوده که پیش بینی می‌شود این رقم در سال ۲۰۵۰ به ۲.۵ دلار کاهش پیدا کند. بنابراین هر چقدر سریع‌تر به این نقطه نزدیک شویم، مزیت انرژی‌های نو را مشاهده خواهیم کرد.

سرمایه‌گذاری غول‌های فولادی
مهندس شیخ زاده در بخش دیگری از تحلیل خود به بررسی سرمایه‌گذاری غول‌های فولادی در منطقه پرداخت و گفت: حدود ۶۵ میلیون تن پروژه در سال ۲۰۲۱ تعریف شده است. نکته قابل توجه این است که امارات یک برنامه ۳۲ میلیون تنی را در نظر دارد که ۶.۵ میلیون تن آن را با PRIMETALS قرداد امضا کرده است. عربستان صعودی نیز سرمایه‌گذاری ۱۳ میلیون تنی را انجام داده است.
وی در خصوص شرایط سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در کشور نیز بیان کرد: سرمایه‌گذاری ۵ میلیون تنی توسط شرکت فکور صنعت انجام گرفته است و جمعا در کشور حدود ۱۳ میلیون تن پروژه درحال اجرا وجود دارد.

مزیت نسبی ایران در حوزه آهن و فولاد
مدیرعامل گروه مهندسی صنعتی فکور صنعت در خصوص مزیت نسبی ایران در حوزه آهن و فولاد بیان کرد: اولین مزیت ایران، دانش کشور در مقایسه با سایر کشورهای منطقه است؛ در حوزه آهن سازی (کنسانتره، گندله و احیای) ایران به لحاظ دانش و تکنولوژی جزو ۵ کشور برتر جهان قرار دارد. نیروی انسانی زبده در حوزه‌های مهندسی، اجرا و بهره‌برداری دیگر مزیت نسبی ایران محسوب می‌شود.
مهندس شیخ زاده، گاز ارزان، دسترسی به آب‌های بین‌المللی و پتانسیل بالای انرژی‌های تجدیدپذیر را از دیگر مزیت‌های ایران دانست.

نتیجه‌گیری راهبردی
وی در بخش پایانی صحبت‌های خود بیان کرد: توصیه راهبردی این است که آهن سازی و تولید DRI را در جدار آبی کشور به خصوص منطقه مکران توسعه دهیم. موضوع دوم اجرای پلنت‌های فولادی با تکنولوژی بالا و مصرف انرژی پایین است.
مهندس شیخ زاده با بیان اینکه باید بین‌المللی فکر کنیم، تاکید کرد: شرکت‌‌های بزرگ در ایران متاسفانه بخشی نگاه می‌کنند و این تصور وجود دارد که اگر پروژه‌ای تولید زیادی به همراه داشته باشد،‌ بازار ایران گنجایش آن را ندارد. بنابراین باید بر تولید صادرات محور حتی با واردات کنسانتره توجه شود.
مدیرعامل گروه مهندسی صنعتی فکور صنعت در پایان، استفاده از ترکیب گاز طبیعی،‌ هیدروژن و انرژی نو در زنجیره فولاد را به عنوان یک راهبرد مهم عنوان کرد.
 
 

به گزارش سرویس صنعت «جهان صنعت نیوز»؛ صنعت فولاد را می‌توان یکی از ستون‌های اقتصاد ایران دانست؛ صنعتی که طی چند سال گذشته به ویژه در شرایط تحریمی نقش بسزایی داشته است. با این وجود صنعت فولاد همانند صنایع دیگر، با چالش‌های جدی روبرو است. با این تفاوت که به واسطه نقش و اهمیت صنعت فولاد، این چالش‌ها نه تنها به خود صنعت بلکه به اقتصاد ایران ضربه‌های جدی وارد کرده است.
احمد ایرانی، جانشین مدیرعامل شرکت مهندسی فکور صنعت در بخشی از گفتگوی خود در ویژه نامه پایان سال روزنامه «جهان صنعت» مهم‌ترین چالش‌های صنعت فولاد را برشمرد.
 

۶ چالش اصلی صنعت فولاد
احمد ایرانی معتقد است که نقشه راه توسعه مه‌آلود اولین عارضه صنعت فولاد است و می‌گوید: شفافیت لازم برای سرمایه گذاری وجود ندارد. این مساله عدم امنیتی را برای سرمایه گذار ایجاد کرده و با دو عنصر تغییرات و دخالت فی البداهه دولت تلفیق شده است.
وی ادامه داد: دوم معضل فرکانس بالای تغییر مدیران اثرگذار است. مدیران موثر در صنعت کشور در بخش فولاد شامل مدیران بانک‌های مرکزی، گمرک، وزارت صمت، شرکت‌های بیمه و ایمیدرو هستند که هر یک اثرات قابل توجهی دارند و معمولا دوره تصدی مدیران این حوزه ها بسیار محدود است. بنابراین عرصه‌ای که سرمایه ملی سنگینی را در برگرفته، با تغییر پرسرعت مدیران اثرگذار با چالش بی ثباتی در اهداف، استراتژی ها، سیاست ها و ضوابط روبه رو است. در واقع تغییر سیاست ها و گاهی اهداف و استراتژی های بلندمدت با آرمان های توسعه صنعت فولاد در تضاد است
ایرانی در خصوص سومین چالش جدی صنعت فولاد گفت: با اینکه چشم انداز توسعه صنعت فولاد کشور به صورت جهانی دیده شده است، اما ما یک جزیره هستیم. هرچند چشم اندازی که برای توسعه در کشور دیده شده بسیار اساسی است، اما دیده نشده که ما محدودیت هایی در تعاملات بین المللی داریم! چه در کسب دانش و چه مراودات مالی، صادرات و واردات ماشین آلات کلیدی، محصولات میانی و مواد اولیه و … . همگی مستلزم ارتباط گسترده با جامعه جهانی است که به خاطر جزیره ای بودن از آن محروم شده ایم.
جانشین مدیرعامل شرکت مهندسی فکور صنعت معضل چهارم صنعت فولاد را نبود زیرساخت‌های لازم می‌داند و می‌گوید: با توجه به حجم زیاد سرمایه گذاری در کشور که به لحاظ مشکلات در بخش زیرساخت ها عملا کمتر از ۶۵ درصد به بازدهی رسیده است، نبود زیرساخت ها از جمله جاده، بنادر بزرگ برای کشتی ها و… مسائل جدایی هستند. کشتی های بزرگ نمی توانند در بنادر پهلو بگیرند در نتیجه کشتی های کوچک فعلی در خدمت این صنعت هستند و بهای تمام شده را بالا می‌برند. در صادرات نیز این مساله خود را نشان می دهد و مشتری بین المللی از محدودیت ما آگاه است و در نتیجه از منابع دیگر محصولات خود را تامین می کند یا محصول مشابه را از ما به قیمت نازل میخرد و تحویل میگیرد.
 وی معضل چالش پنجم را انرژی دانست و گفت: متاسفانه در دو ماه سال صنایع فولادی برق و در دو ماه دیگر گاز ندارند. اگر سال های گذشته در بخش کشور مزیت نسبی داشتیم و سرمایه گذاران سرمایه گذاری سنگینی در فولاد انجام می دادند به علت تسهیلات دولتی همچون تامین انرژی، سهولت ضوابط محیط زیستی یا زیرساخت هایی بوده که حداقل ها را تامین می کرده است. گفتنی است به مرور در حال از دست دادن مزیت نسبی در این بخش هستیم و شاهد خواهیم بود که چالش آینده برای صنعت فولاد کشور بیشتر هم خواهد شد
ایرانی در خصوص چالش ششم صنعت فولاد بیان کرد: امروزه عدم تعادل در نسبت پشتیبانی های دولت از حوزه های مختلفی که در طول زنجیره ارزش فولاد هستند و دخالت های دستوری باعث شده تا فولادی تولید شود که ارزش افزوده کمتری دارد. در حالی که می توانیم به جای صادرات شمش و گندله و آهن اسفنجی به سمت محصولات پایین دستی آلیاژها و پروفیل های خاص برویم که ارزش افزوده بالاتری داشته باشند. اگر در بازار جهانی شمش صادر می کنیم که ۷۰۰ دلار است، می توانیم با یک فرآیند اضافی مانند پروفیل های بال پهن یا قالب ورق نازک آن را عرضه کنیم و ۱۱۰۰ دلار به فروش برسانیم.
ایرانی ادامه داد: باید گفت که بخشنامه های فی البداهه که از دستگاه های اجرایی کشور صادر میشود، شاه کلید مشکلات کشور است که انتظار می رود دولت آن را با گروه های کارشناسی و مراکزی که ذی مدخل و درگیر اجرای اوامر هستند، در میان بگذارد تا سرمایه گذار و مشتری خارجی بتوانند با برنامه پایدار و قابل پیش بینی حرکت کند.

 

به گزارش جهان صنعت نیوز؛ فکور صنعت بیش از ۳۰ سال است که بخشی از تولید محصولات صنعتی را برای صنعت فولاد و معدن فراهم می کند. طی ۱۵ سال گذشته با مهاجرت شرکت های تکنولوژیک محور از کشور و به دلیل تحریم ها شاهد خلائی بوده ایم که با تغییر حوزه کاری فکور صنعت از تولید محصولات صنعتی به سمت پیمانکاری برای طرح و ساخت کارخانجات معدنی و فولادی به وجود آمد. حسن سابقه ای که این شرکت معدنی نزد کارفرمایان داشت و حسن اعتماد آنها باعث شد طراحی و ساخت اولین کارخانه کنسانتره را به فکور صنعت واگذار کنند. به این ترتیب این مجموعه معدنی توانست به لحاظ سرعت عمل کرد. کیفیت خوب طرح و ساخت و لجستیک قوی در تامین ماشین آلات خارجی بدرخشد. مساله مهم این است که این قابلیتها در اوج تحریم توسط پیمانکاران بخش خصوصی ایجاد شد که فکور صنعت سرآمد آنها شد. در حالی که تا سال ۱۳۹۲ وارد کننده فولاد در کشور بودیم، خوشبختانه طی ۱۰ سال گذشته به یک صادرکننده در جهان تبدیل شده ایم که بدون شک سهم فکور صنعت به خصوص در احداث ظرفیت‌های بالادستی چشمگیر است. این در حالی است که گفته می‌شود اگر بتوانیم با ظرفیت خطوط فعلی مشکل انرژی را هم حل کنیم ۳ میلیون تن هم ظرفیت مکشوفه جدید پیدا خواهیم کرد، لذا با همین سرمایه گذاری موجود می توانیم حجم بیشتری صادر کنیم و رتبه خود را در سطح بین المللی به ۸ برسانیم.

احمد ایرانی جانشین مدیر‌عامل شرکت مهندسی فکور صنعت تهران در گفتگو با جهان صنعت نیوز گفت: دخالت دولت را در صدور بخشنامه‌ها ازجمله عوارض بسیار خسارت‌زا می‌بینم. بهانه دولت برای ورود به عوارض در حوزه صادرات در دنیا عادی نیست. همه کشورها برای این مهم تسهیلگری کرده‌اند و قوانین حمایتی وضع می‌کنند، به جز اینکه دولت‌ها در صنعت غذایی و دارویی به خاطر امنیت روانی جامعه دخالت کنند. به این صورت که اگر دارویی کم می‌شود آن را وارد می‌کنند یا به طور موقت از صادرات آن جلوگیری می‌کنند تا امنیت را در سطح جامعه حکمفرما کنند، ولی در بخش صنعتی در راستای حمایت و پشتیبانی با ثبات‌آوری پیش می‌روند؛ مساله‌ای که در کشور ما برعکس است.

وی ادامه داد: بهانه دخالت دولت و بحث عوارض بیشتر مدیریت بر زنجیره ارزش است که دولت مطرح می‌کند می‌خواهد یک توازن در طول زنجیره به وجود آورد، اما مساله این است که ماموریت دولت‌ها این نیست و دولت نباید وارد این امور شود. این نهاد می‌تواند مکانیسم را براساس عرضه و تقاضا بگذارد و از قیمت‌گذاری مستقیم و دخالت مستقیم پرهیز کند، چراکه بازار خود را هوشمندانه با مشی عرضه و تقاضا هماهنگ می‌کند و دولت‌ها نباید نگران پالس‌های یک هفته‌ای و ماهانه قیمت باشند. در واقع طبیعت صنعت و اقتصاد در ۱۰۰ ساله گذشته دنیا به این صورت بوده که در فضای عرضه و تقاضا دولت‌ها خود را سازگار کرده‌اند، بیشتر نقش نظارت داشته‌اند و در امور اجرایی بازار نقشی ایفا نکرده‌اند.
ایرانی بیان کرد: شاید مساله دیگر این است که در دولت تعریفی از مواد خام و مواد میانی و… وجود ندارد، اما چالش این است که کجای استانداردهای جهانی شمش فولادی را به عنوان ماده خام تعریف می‌کنند؟ ما شمش را به عنوان ماده میان محصولی دیده‌ایم و در نتیجه برای آن به عنوان مواد خام عوارض صادر می‌کنیم. این در حالی است که تعاریف درست و واقعی از ماده خام به ماده واسط، ماده میان‌محصولی، محصولات جانبی محصول اولیه و محصول نهایی باید در وزارتخانه تبیین شود.
جانشین مدیر‌عامل شرکت مهندسی فکور صنعت تهران تاکید کرد: اگر کشور به ارز نیاز دارد همه ارکان کشور باید بسیج و هماهنگ شوند تا محصولی صادر شود و بتواند سریع وارد کشور شود. اگر در سال‌های گذشته توانسته‌ایم حجم زیادی صادر کنیم باید بتوانیم محصولاتی هم که مازادش را داریم، صادر کنیم. به طور مثال حجم زیادی گندله داریم که مدت‌ها روی زمین مانده و کیفیتش با باد و باران در حال مضمحل شدن است. این در حالی است که قوانین تسهیلگری نداریم که اینها را به راحتی صادر کنیم! سرمایه ملی به عنوان یک محصول میانی در حال از بین رفتن است، در حالی که در بازار جهانی باید تبدیل به ارز و وارد کشور شود. در این بین باید گفت اگر بخشنامه‌های بالادستی توسط کارگروهی از کارشناسان حرفه‌ای به انضمام ذی‌مدخلان امر و سازمان‌های مرتبط تبیین شود، به طور حتم موثر خواهد بود.

به گزارش جهان صنعت نیوز، امروزه مدیریت مواد باطله معدنی در کشورهای غنی از مواد معدنی در سراسر جهان از اهمیت زیادی برخوردار است، چراکه افزایش تولید ضایعات و باطله‌های این حوزه نه‌تنها یکی از چالش‌های عمده معدنکاری به شمار می‌آید، بلکه می‌تواند خطر بزرگی برای محیط‌زیست و سلامت مردم باشد. به همین دلیل مدت‌هاست که در کشورهای پیشرفته جهان، بازیافت باطله‌های معدنی سنگ‌آهن به روش‌های گوناگون مورد توجه ویژه قرار گرفته تا به این ترتیب بتوان علاوه بر حل این چالش و کمک به کاهش آلودگی هوا و مزایای زیست‌محیطی، برای بازگرداندن باطله‌های معدنی به چرخه تولید و حتی ایجاد ارزش‌افزوده اقتصادی اقدام کرد.

نکته غرورآفرین، اما این است که در کشور ما نیز به عنوان کشوری با پتانسیل‌های بی‌شمار معدنی و زمین‌شناسی، شاهد تلاش متخصصان برای حرکت به این سمت و سو هستیم؛ اقداماتی که همگام با کشورهای پیشرفته و صنعتی جهان است و می‌تواند مواد با ارزش باطله‌های معدنی را به کمک فناوری‌ها و دانش نوین، استخراج کند و در چرخه تولید صنایع مختلف به کار گیرد.
پس از ۳ سال کار مطالعاتی، به تازگی واحد بازیافت باطله‌های فرآوری کارخانه کنسانتره سنگ‌آهن فکورصنعت با ظرفیت سالانه ۲۵۰ هزار تن و اعتبار ۳۵۰ میلیارد تومان در شهرستان زرند به بهره‌برداری رسید. در این مراسم مهم که نقش پررنگ تخصص و اراده ایرانی به وضوح مشخص بود، رییس دفتر بازرسی ویژه ریاست‌جمهوری حاضر شد تا شاهد تلاش‌های شبانه‌روزی متخصصان معدنی کشور برای خنثی‌سازی تحریم‌های بین‌المللی و همچنین رشد و توسعه هر چه بیشتر استان کرمان به عنوان بهشت معادن کشور باشد. استاندار کرمان، نماینده مردم زرند در مجلس و… نیز از دیگر مسوولانی بودند که در این مراسم حضور داشتند و به صراحت اعلام کردند که دو مجموعه فکورصنعت و راهبر فرآیند آریا، تحریم‌های دشمنان ایران را شکستند.
در حال‌ حاضر معادن بسیاری از سنگ‌آهن در کشور وجود دارند که ضمن برداشت از آنها شاهد تولید باطله‌های سنگ‌آهنی هستیم. این در حالی است که بازیافت باطله‌های سنگ‌آهن یا فرآوری ثانویه آنها، علاوه بر اینکه می‌تواند منجر به جلوگیری از انباشت باطله‌های معدنی در محیط‌زیست شود، یکی از سودآورترین کارهایی است که می‌توان در معادن انجام داد، چراکه هر اندازه پروژه اکتشاف و استخراج با هزینه کم انجام شود، باز هم باید هزینه بالایی برای انفجار، خردایش و بقیه فرآیندها صرف شود. در ارتباط با باطله‌های معدن، هر اندازه بتوان از این باطله‌ها، ماده معدنی استحصال کرد برای معادن و کشور صرفه اقتصادی خواهد داشت.
قائم‌مقام امور تولید شرکت فکورصنعت تهران در این خصوص به «جهان‌صنعت» گفت: تبدیل باطله‌های هماتیتی سنگ‌آهن به کنسانتره، کمک شایانی به محیط‌زیست و حفظ آب‌های زیرز‌مینی خواهد کرد. به همین دلیل، علاوه بر زمان ۱۸‌ماهه که صرف ساخت مجتمع۷۰۰ هزار تنی کنسانتره سنگ‌آهن فکورصنعت زرند شد، حدود ۳ سال کار مطالعاتی انجام شد تا بتوان نسبت به بازیافت باطله‌های این کارخانه ۷۰۰ هزار تنی اقدام کرد.
محمد علیزاده افزود: در حال حاضر سنگ‌های هماتیتی با اکسید آهن ۴ تا ۱۱ تبدیل به کنسانتره آهن می‌شود که این امر برای اولین بار در کشور صورت گرفته است. در واقع کارخانه بازیافت باطله‌های سنگ‌آهن فکورصنعت، از محل باطله‌های کارخانه ۷۰۰ هزار تنی، اقدام به تولید کنسانتره کم‌عیار ۶۲ درصد می‌کند که تمام کنسانتره‌های کم‌عیار تولیدی
صادر می‌شود.
وی در ادامه اظهار کرد: در شرایطی که به دنبال تحریم‌ها، بسیاری از کشورها روابط خود را با ایران قطع کرده‌اند و کشور صاحب بزرگ‌ترین اقتصاد جهان علیه کشور ما گام بر‌می‌دارد، شرکت فکورصنعت با دانش و نیروهای متخصصی که در اختیار دارد، توانست نسبت به ساخت ماشین‌آلات مورد نیاز و بهره‌برداری از کارخانه بازیافت باطله‌های سنگ‌آهن اقدام کند، به طوری که اکنون ۵۰ نفر به صورت مستقیم و ۲۰۰ نفر به صورت غیرمستقیم در این کارخانه اشتغال دارند.

در گام بعدی به دنبال استحصال مس از باطله‌ها هستیم
علیزاده با اشاره به سرمایه‌گذاری ۳۵۰ میلیارد تومانی برای ایجاد این کارخانه بیان کرد: شرکت فکورصنعت تهران برای اولین بار، کارخانه دریافت و استحصال کنسانتره آهن از محل باطله‌های کارخانه ۷۰۰ هزار تنی خود در ایران را احداث کرد. خوشبختانه این طرح موفقیت‌آمیز بوده و فکورصنعت توانست از محل این باطله‌ها، حدود ۱۴۵ هزار تن کنسانتره تولید کند.
وی افزود: ظرفیت ایجاد‌شده توسط فکورصنعت برای تولید کنسانتره، به میزان ۸۰ میلیون تن است که می‌تواند در حوزه فولاد، تحریم‌های اعمال‌شده از سوی آمریکا را بی‌اثر کند.
مدیرعامل شرکت راهبر فرآیند آریا با بیان اینکه به دنبال توسعه این کار به روش اسپیرال هستیم، گفت: با تمرکز بر سیستم فلوتاسیون، در گام بعدی به دنبال استحصال مس از باطله‌های کارخانه ۷۰۰ هزار تنی هستیم. در واقع برنامه ما این است که در جهت ایجاد ارزش‌افزوده برای اقتصاد کشور و بازآفرینی سرمایه‌ها قدم برداریم.

لزوم استفاده از تمام ظرفیت‌های موجود برای توسعه اقتصادی
حجت‌الاسلام حسن درویشیان رییس دفتر بازرسی ویژه رییس‌جمهوری در روز ۱۵ بهمن‌ماه و در جریان برگزاری این مراسم اظهار کرد: کرمان سرآمد معادن کشور است و ظرفیت‌های فعال‌نشده زیادی در حوزه معادن در کشور داریم. او با اشاره به اینکه معادن، ظرفیت جایگزینی نفت و پتروشیمی و سایر ظرفیت‌های کشور را دارند، گفت: معادن زغال‌سنگ کرمان با برنامه‌ریزی و بررسی موانع توسعه باید فعال شوند و موانع توسعه معادن کشور باید برطرف شود. درویشیان بیان کرد: دولت توسعه کشور را با کار جهادی و انقلابی دنبال می‌کند و همه باید کمک کنیم. مردم باید شاهد نتایج اقدامات دولت باشند و بهره‌گیری کنند.
وی افزود: مشکلات معیشتی شایسته کشوری ثروتمند مانند ایران نیست. باید همه دست به دست هم دهیم و از تمام ظرفیت‌های موجود برای توسعه اقتصادی کشور استفاده کنیم.

تحریم‌ها شکسته شد
سید‌رضا حسینی‌نژاد فرماندار شهرستان زرند گفت: به جرات می‌توان گفت که مجموعه‌های راهبر فرآیند آریا و فکورصنعت تحریم‌های دشمنان ایران را شکستند و یک کارخانه بازیافت کنسانتره سنگ‌آهن را با دانش نخبگان ایران عزیز در شهرستان زرند آماده بهره‌برداری کردند.گفتنی است بازیافت باطله‌های سنگ‌آهن یا فرآوری ثانویه آنها طی دو مرحله می‌تواند جزو برنامه‌هایی باشد که باید در دستور کار معادن سنگ‌آهن کشور از جمله معادن بزرگ