اولین عرضه کنسانتره سنگ‌آهن در بورس کالا
خیز کارخانه فعال بخش خصوصی ایران (جلال‌آباد) برای توقف کشمکش معدنی‌ها
و فولادی‌ها
اولین عرضه کنسانتره سنگ‌آهن در بورس کالا
«جهان‌صنعت»- با وجود مخالفت برخی فولادسازان با تصمیم
دولت و مجلس در راستای عرضه تمام محصولات زنجیره فولاد در بورس، قرار است یکشنبه هفته
آینده اولین محموله کنسانتره سنگ‌آهن هماتیتی به بورس کالا عرضه شود؛ اقدامی که می‌توان
از آن به عنوان گامی در جهت شفافیت و آزادسازی قیمت‌ها و همچنین پایانی برای کشمکش
فعالان بخش معدن و تولیدکنندگان فولاد نام برد.
نخستین
کارخانه کنسانتره سنگ‌آهن هماتیتی بخش خصوصی ایران (جلال‌آباد) زرند که در استان کرمان
واقع شده، قرار است هفتم دی ماه سال جاری ۵۰ هزار تن کنسانتره سنگ‌آهن را در بورس کالا
عرضه کند. عرضه کنسانتره سنگ‌آهن با این حجم، اولین عرضه این محصول طی سال‌های اخیر
در بورس خواهد بود که نه تنها معضل قیمت‌گذاری محصولات زنجیره فولاد در بورس را مرتفع
می‌کند بلکه بازار را به عنوان مرجعی مشخص برای تعیین قیمت عادلانه بر مبنای عرضه و
تقاضا خواهد کرد؛ موضوعی که به طور حتم به شفافیت در عرضه و قیمت‌گذاری و همچنین حرکت
به سمت آزادسازی قیمت‌ها کمک می‌کند و به دعوای نافرجام معدنی‌ها و فولادسازان نیز
پایان خواهد داد.
اگرچه مخالفت
برخی تولیدکنندگان فولاد با عرضه تمامی محصولات این زنجیره در بورس کالا همچنان ادامه
دارد اما آن‌طور که صاحب‌نظران اقتصادی می‌گویند، در چارچوب شیوه‌نامه ساماندهی عرضه
و تقاضای زنجیره فولاد باید قیمت همه اقلام زنجیره فولاد از جمله سنگ‌آهن، کنسانتره،
گندله و آهن اسفنجی در بورس کالای ایران تعیین شود. در این خصوص کارشناسان خبره بخش
معدن معتقدند عرضه کنسانتره سنگ‌آهن در بورس کالا مزایای بسیاری به همراه دارد. در
واقع عرضه این ماده معدنی در بورس کالا روش بسیار خوبی است چراکه کشف قیمت آن به روشی
واقعی صورت می‌گیرد و در صورت وجود مشتری داخلی، این محصول در داخل به فروش می‌رسد
و در غیر این صورت، محصول مازاد بر نیاز داخل صادر می‌شود.
به عبارت
دیگر عرضه سنگ‌آهن، کنستانتره و گندله در بورس کالا می‌تواند کشف قیمت واقعی و مناسب
را برای این محصول و سایر فرآورده‌های آن عملیاتی کند. از این رو تولیدکنندگان سنگ‌آهن
عموما به جای اینکه ریسک صادرات و نوسانات نرخ ارز را تقبل کنند، راحت تر هستند محصولات
خود را به خریداران داخلی و فولاد سازان بفروشند به شرطی که نگرانی بابت پرداخت طولانی‌مدت
صورتحساب نداشته باشند که این نگرانی‌ها با عرضه سنگ‌آهن در بورس کالا تا حدود زیادی
برطرف می‌شود.
پایان
بی‌عدالتی
این در
حالی است که تاکنون قیمت کنسانتره سنگ‌آهن به قیمت‌هایی بسیار پایین‌تر از قیمت‌های
جهانی حتی تا ۶۰ درصد پایین‌تر و معادل ۱۶ درصد قیمت شمش فولاد خوزستان فروخته می‌شد
در صورتی که فولادسازان شمش و ورق تولیدی خود را به قیمتی معادل ۹۰ تا ۱۱۰ درصد قیمت
شمش صادراتی، عرضه می‌کردند. اما با ورود ستاد هماهنگی اقتصادی دولت به این موضوع و
تصویب شیوه‌نامه عرضه و تقاضای زنجیره فولاد که از سوی محمد نهاوندیان معاون اقتصادی
رییس‌جمهور برای اجرا به وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت امور اقتصادی و دارایی ابلاغ
شد، می‌توان گفت که به بی‌عدالتی‌ها در زنجیره فولاد تا حد زیادی پایان داده خواهد
شد و به سمت آزادسازی قیمت‌ها و متعادل شدن آنها حرکت خواهیم کرد.
بر این
اساس قرار است کارخانه کنسانتره سنگ‌آهن هماتیتی شرکت فکور صنعت تهران که در مجاورت
معدن جلال‌آباد قرار دارد، تا کمتر از یک هفته دیگر محصول تولیدی خود را به بورس کالا
عرضه کند تا به این ترتیب گام موثری در جهت ایجاد شفافیت در قیمت‌ها بردارد. بنا بر
اطلاعات به دست آمده، قیمت پایه کنسانتره سنگ‌آهن هماتیتی این کارخانه معادل ۱۸ درصد
قیمت شمش خورستان پیشنهاد شده که پیش‌بینی می‌شود برخی متقاضیان برای خرید این محصول
تا ۲۰ درصد قیمت شمش فولاد خوزستان را نیز پیشنهاد دهند.
تلاش
برای ایجاد بازار رقابتی
این در
حالی است که به دلیل تاثیر این اقدام بر واقعی شدن قیمت‌ها در زنجیره فولاد، پیش‌بینی
می‌شود که تولید واحدهای کوچک بالا برود و آنها نیز تشویق شوند تا در یک بازار رقابتی
و عادلانه، کنسانتره تولیدی خود را عرضه کنند.
در همین
خصوص معاون اقتصادی و مالی شرکت مهندسی فکور صنعت تهران به عنوان مجری پروژه‌های معدنی
و صنعتی به روش طرح و ساخت به «جهان‌صنعت» گفت: طبق روالی که با بورس کالا جلو رفتیم،
کد بورسی عرضه کنسانتره سنگ‌آهن را دریافت کردیم و قصد داریم اولین محموله این محصول
را با حجم ۵۰ هزار تن از سوی معدن جلال‌آباد به بورس عرضه کنیم.
سیدمجتبی
قائم‌مقامی با اشاره به اینکه این محصول باید هفتم دی ماه بر تابلوی بورس برای عرضه
قرار بگیرد، اظهار کرد: این ۵۰ هزار تن اولین عرضه شرکت ما است که به عنوان کنسانتره
هماتیتی در بورس عرضه می‌شود.
به گفته
وی، طبق توافقاتی که انجام شده، کارخانه جلال‌آباد مکلف است حدود ۲۵۰ تا ۲۶۰ هزار
تن از محصولات تولیدی خود را به بورس عرضه کند.
قائم‌مقامی
با بیان اینکه قیمت پیشنهادی ما برای هر تن کنسانتره سنگ‌آهن به بورس یک میلیون و
۷۶۴ هزار تومان معادل ۱۸ درصد قیمت شمش خوزستان بوده است، گفت: البته کمیته قیمت‌گذاری
بورس هنوز این قیمت را تایید نهایی نکرده که بعید به نظر می‌رسد با آن موافقت نشود.
معاون اقتصادی
و مالی شرکت مهندسی فکور صنعت همچنین با اشاره به کیفیت این محصول تولیدی بیان کرد:
محصول کنسانتره سنگ‌آهن کارخانه جلال‌آباد از سوی آزمایشگاه کنترل کیفیت گل گوهر به
عنوان آزمایشگاه شرکت‌های همکار با بورس، پس از آنالیز مورد قبول واقع شده است. در
واقع کیفیت کنسانتره تولیدی این کارخانه بسیار بالا است و ناخالصی‌های بسیار پایینی
دارد.
عیار
بالای ۶۶ درصد
قائم‌مقامی
در ادامه افزود: میزان درصد آهن کل این محصول ۳۴/۶۶ درصد و اکسید آهن دوظرفیتی آن
۳۷/۱۰ درصد است.
وی با اشاره
به مزایای عرضه سنگ‌آهن در بورس گفت: به جرات می‌توان گفت عرضه سنگ‌آهن در بورس کالا
باعث می‌شود قیمت‌های واقعی در بازار داخلی کشف شده و همه در جریان قیمت قرار بگیرند،
در اینجا مصرف‌کنندگان داخلی اقدام به خرید سنگ‌آهن از بورس می‌کنند و اگر این محصول
در تالار بورس خریداری نداشته باشد، صادرات به شیوه‌ای هدفمند صورت می‌گیرد.
معاون اقتصادی
و مالی شرکت مهندسی فکور صنعت اظهار کرد: یکی دیگر از اثرات این عرضه را می‌توان تشویق
معادن و واحدهای کوچک برای تولید کنسانتره و اقتصادی شدن آنها در نظر گرفت. این در
حالی است که به این اقدام، به اختلافاتی که وقت کشور را گرفته‌اند نیز می‌توان پایان
داد.
افزایش
قابل توجه هزینه‌های تولید
وی در پاسخ
به سوالی مبنی بر اینکه در حال حاضر هزینه تولید کنسانتره سنگ‌آهن چقدر تمام می‌شود
نیز گفت: قیمت سنگ ورودی به کارخانه با دلار آزاد در اردیبهشت‌ماه حدود ۱۳۰ هزار تومان
در هر تن تمام می‌شد اما در حال حاضر به تنی ۳۰۰ هزار تومان افزایش پیدا کرده است.
بنابراین قیمت خوراک ورودی (پنج تن سنگ) برای تولید یک تن کنسانتره حدود یک میلیون
و ۵۰۰ هزار تومان تمام می‌شود. این در حالی است که با احتساب هزینه‌های تولید حدود
۴۰۰ هزار تومانی در این مجموعه در مجموع هزینه تولید هر تن کنسانتره حدود یک میلیون
و ۹۰۰ هزار تومان تمام می‌شود، در حالی که پیش از عید این رقم بین ۶۰۰ تا ۶۲۰ هزار
تومان در نوسان بود.
قائم‌مقامی
اظهار کرد: تولید برای ما به شدت گران تمام می‌شود اما با عرضه در بورس خواستار جلوگیری
از ضرر هرچه بیشتر و حرکت به سمت آزادسازی قیمت‌ها هستیم.
کمبود
کنسانتره سنگ‌آهن و احتمال افزایش قیمت‌ها
طبق برآوردها،
هدف‌گذاری برای تولید ۵۵ میلیون تن فولاد به ۸۵ میلیون تن کنسانتره سنگ‌آهن نیاز دارد
در حالی که کارشناسان مدام در مورد کمبود منایع سنگ‌آهن در سال‌های آتی هشدار می‌دهند.
در واقع با توجه به احداث کارخانجات فولادی و همچنین کارخانجات گندله‌سازی در کشور،
تراز بالانس زنجیره تولید فولاد نسبت به کنسانتره منفی شده که خطر کمبود هرچه بیشتر
کنسانتره سنگ‌آهن را به دنبال دارد. به عبارت دیگر با راه‌اندازی کارخانه‌های گندله‌سازی
جدید مثل سه چاهون، توسعه ملی و گندله‌سازی گهرزمین، احتمال افزایش قیمت کنسانتره به
مقدار ۳۰ تا ۴۰ درصد بالاتر از قیمت معاملات فعلی وجود دارد. این در حالی است که قیمت
تمام‌شده تولید کنسانتره به خصوص در بخش خصوصی بسیار بالاست. از این رو کارشناسان حوزه
معدن بر این باور هستند که باید در انتظار افزایش قیمت‌ها در خصوص کنسانتره سنگ‌آهن
بود.
گفتنی است
سرمایه‌گذاری سنگین برای نخستین بار در کشور برای بهره‌برداری از سنگ‌آهن هماتیتی با
احداث کارخانه‌ای به ظرفیت ۶۰۰ هزار تن با استفاده از دانش فرآوری با به‌کارگیری
۴۰۰ نفر پرسنل بومی در سال ۹۵ در جلال‌آباد زرند اجرایی شد.
